Πέρα από την ψυχαγωγική και εκπαιδευτική τους διάσταση, τα παραμύθια είναι γεμάτα από ψυχοαναλυτικούς και θεραπευτικούς συμβολισμούς και ενισχύουν την έκφραση συναισθημάτων αλλά και τον μεταβολισμό των πιο δύσκολων από αυτά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», ένα παραμύθι μέσα από το οποίο εξερευνώνται οι συγκρούσεις – εσωτερικές και εξωτερικές – και οι διαδικασίες ωρίμανσης του ανθρώπου.
Η πτώση στην τρύπα του λαγού αναπαριστά ενδεχομένως τη μετάβαση από την ασφάλεια της παιδικής αθωότητας σε μια πραγματικότητα γεμάτη σύγχυση, αντιφάσεις και συναισθηματική ένταση. Αφορά ακόμα μια συμβολική αναπαράσταση της μετάβασης από το συνειδητό στο υποσυνείδητο, όπου οι πραγματικότητες αμφισβητούνται, ο κόσμος γίνεται πιο ρευστός και άγνωστος ενώ η πραγματικότητα παύει να είναι πάντα γραμμική ή σταθερή.
Ισχυρό συμβολισμό έχει και η συνεχής αλλαγή του μεγέθους της Αλίκης καταδεικνύοντας την ανασφάλεια της ταυτότητας και τις συναισθηματικές αντιφάσεις που βιώνουν τα άτομα περνώντας από διάφορα στάδια της προσωπικής ανάπτυξης. Με άλλα λόγια, είναι η σύγκρουση ανάμεσα στην ανάγκη ελέγχου της ταυτότητας και τις επιδράσεις του περιβάλλοντος που δημιουργούν μια ασταθή αίσθηση του «εαυτού». Η Αλίκη αναγκάζεται να προσαρμόζεται συνεχώς στις νέες καταστάσεις για να βρίσκει τη δική της θέση.
Την ίδια ώρα, η Βασίλισσα θα μπορούσε να εκπροσωπεί όλες εκείνες τις εξουσιαστικές δυνάμεις που συχνά εμφανίζονται στη ζωή μας και που προκαλούν φόβους, πίεση και την ανάγκη για διαφυγή από μια αυστηρή πραγματικότητα.
Η αντίθεση ανάμεσα στο λογικό και το παράλογο είναι θεμελιώδες στοιχείο στο παραμύθι αυτό. Η ιστορία της Αλίκης, η οποία προσπαθεί να κάνει λογικές ερωτήσεις σε έναν παράλογο κόσμο, αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση του συνειδητού με το υποσυνείδητο και τις αντιφάσεις που ζούμε καθημερινά. Ο κόσμος της Χώρας των Θαυμάτων είναι συχνά παράλογος, κάτι που μας θυμίζει ότι το υποσυνείδητο λειτουργεί με τους δικούς του όρους και μπορεί να κατακλύσει το λογικό μέρος του εγκεφάλου, προκαλώντας συχνά αβεβαιότητα ακόμα και σύγχυση.
Το τέλος του παραμυθιού με την επιστροφή της Αλίκης στον πραγματικό κόσμο μπορεί να ερμηνευθεί ως την ολοκλήρωση της διαδικασίας ενηλικίωσης και ωρίμανσης. Η επιστροφή στο φυσικό κόσμο σηματοδοτεί την αναγνώριση των εσωτερικών αντιφάσεων και τη δυνατότητα να ζει κανείς με αυτές, αποδεχόμενος ότι η πραγματικότητα είναι γεμάτη αβεβαιότητες και αλλαγές.
